Јас сум Даница, ова е мојот став:

Секој што барем еднаш поминал по булеварот „Партизански одреди“ знае колку е опасен. Брзи автомобили, недоволно пешачки премини, несовесни возачи, а понекогаш и пешаци што ризикуваат преминувајќи на несоодветни места.
Трагедијата во која 22-годишната Фросина го загуби животот, повторно нè потсети на проблемите што ги игнорираме сè додека некој не загине.

Целата колумна слушај ја овде и со заклучен телефон:

Овој булевар не е единственото место каде што се случуваат вакви несреќи, но станува симбол на нашата неспособност да изградиме безбеден сообраќај. Колку жртви се потребни за конечно да се постават соодветни семафори, пешачки премини и камери што ќе ја контролираат брзината? Дали е проблемот во инфраструктурата, или вистинската опасност се несовесните возачи?

Дали возачка дозвола е само парче пластика?

Во овој случај, возачот на автомобилот немал возачка дозвола, а според информациите, бил и под дејство на алкохол.
Не е првпат во Македонија некој да управува возило без дозвола, а прашањето е како таквите луѓе воопшто доаѓаат до автомобил. Зарем никој од неговото опкружување не знаел дека тој вози без дозвола? Дали родителите, пријателите, па дури и кафулињата што служат алкохол на млади лица, не треба да сносат дел од вината?

Се чини дека кај нас добивањето возачка дозвола е повеќе формалност отколку реална проверка на способноста да се управува возило. Додека во многу европски земји испитите се ригорозни и системот има механизми за елиминирање на несовесни возачи, кај нас сè уште се зборува за тоа како некои дозволи се „купени“.
Ако возачот во овој случај не ја положил дозволата, тогаш тоа можеби значи дека не бил подготвен да вози. А ако некој друг ја положил со врски, тогаш и тој е потенцијален убиец на патиштата.

Ноќен живот, алкохол и трагедии што можат да се спречат

Оваа несреќа повторно отвора една горлива тема – како младите завршуваат зад волан под дејство на алкохол? Секој викенд гледаме пијани луѓе како седнуваат во автомобили и заминуваат од клубови и кафулиња, додека нивните пријатели се смеат и велат „Ќе стигнеш, брат!“. Колку пати некој од нас бил сведок на ваква ситуација, но не направил ништо?

Во некои земји постои концептот на „дизајниран возач“ – односно личност од друштвото што не пие и која е задолжена да ги однесе сите дома. Во Македонија, таквите идеи звучат како шега.
Кај нас повеќе се цени тоа кој ќе се појави со скапа кола пред клубот, отколку кој ќе биде одговорен.

Оваа трагедија не е само резултат на невнимателност или лоша среќа. Таа е резултат на системски проблеми, но и на култура на негрижа – за законите, за безбедноста и за човечките животи.
Улиците во Македонија нема да станат побезбедни сами од себе. Законот нема да стане построг ако никој не бара правда. А несовесните возачи нема да исчезнат сè додека сите не сфатиме дека толерирањето на вакво однесување значи само едно – утре Фросина може да биде секој од нас.

Оваа трагедија не е само сообраќајна несреќа – таа е огледало на општеството во кое живееме. Денес, младите добиваат премногу слобода без соодветна одговорност. Сè повеќе гледаме дека, ако си дете на „влијателни“ родители, правилата не важат за тебе. Возиш без дозвола? Ќе те оправдаат. Фатен си под дејство на дрога или алкохол? Ќе ти „средат“ случај.

Ова не е нов феномен, но станува сè поприсутен и сè позагрижувачки. Наместо родителите да бидат пример за одговорност, тие често ги користат своите позиции за да ги „извлечат“ своите деца од последиците на нивните постапки. Денешните млади растат со уверување дека можат да направат сè – без страв од одговорност. Патиштата ни се полни со несовесни возачи, кафулињата со малолетници што пијат без контрола, а дрогата стана дел од „ноќниот живот“.

Кој е виновен? Само младите? Или и општеството што им праќа порака дека сè може да се реши со врски? Колку пати сме виделе дете на богат или моќен родител да прави хаос, а потоа сè да биде заташкано? Колку несреќи како оваа ќе треба да се случат за конечно да престанеме да ги штитиме привилегираните?

Случајот со 22-годишната Фросина, која трагично го загуби животот, не е само за еден пијан или несовесен возач. Тој е за цел систем што ги поттикнува младите да мислат дека законите важат само за „обичните“ луѓе.
Но, на крајот, законите што не важат за сите – не важат за никого.