Професорот по макроекономија и финансии на берлинскиот Универзитет Хумболт, Марсел Фрацшер, анализира дали француската економија сега е посилна од германската во авторски текст за надворешнополитичкиот портал Project Syndicate.

Тој истакна дека разликите меѓу француската и германската економија ретко се толку остри како што се сега. Тој посочи дека француската економија изненадувачки расте и е се попривлечна за странските и домашните инвеститори, додека германската економија се бори. Сепак, тој смета дека Германија е далеку од тоа да биде „болната во Европа“.

Состанок на НАТО во Финска. Емануел Макрон (лево) со Олаф Шолц.

Како причина зошто германската економија е во ваква состојба ја посочи тешката политичка криза која фрли сенка на економските перспективи и која значително влијае на расположението во економијата. Но, за него овие две земји се повеќе зависни една од друга од кога било досега. Тој предлага да работат заедно на зајакнување на Европската унија со цел да се одржи економскиот раст и да се потврди глобалното влијание. Потоа се осврна на состојбата на француската економија.

Европејците ја сакаат Украина во ЕУ, но не и Македонија

„Француската економија покажа исклучителна отпорност за време на пандемијата на коронавирус и минатогодишната енергетска криза. Во изминатите две години ја зголеми конкурентноста, го подобри своето деловно опкружување и привлече двојно повеќе странски директни инвестиции од Германија“, нагласи Фрацшер.

Тој потоа се осврна на состојбата на германската економија, истакнувајќи и неколку значајни податоци.

„За разлика од тоа, намалената конкурентност на Германија ја принуди да се потпира на значителни субвенции за да привлече меѓународни инвеститори и да ја поддржи сопствената индустрија. Растот на БДП на Франција оваа година се очекува да биде еден процент, додека БДП на Германија се очекува да се намали. Германскиот БДП треба да расте минимално следната година“, истакна тој.

Кои се причините?

Тој издвои неколку причини зошто е ваква состојбата во економиите на најважните земји од ЕУ. Тој ја објасни ситуацијата во Франција.

„Прво, францускиот претседателски систем му дозволува на претседателот Емануел Макрон да постави јасни приоритети и брзо да спроведе нови мерки. Ова му овозможи да продолжи со големата реформа на францускиот пензиски систем, пазарот на трудот, да ги поедностави регулативите и да воспостави храбри цели на индустриската политика кои денес носат значителни придобивки, меѓу кои е и намалувањето на невработеноста“, изјави тој.

Work and travel и годинава популарна меѓу студентите

Тој потоа објасни што ги предизвикува тешкотиите во најголемата европска економија.

„Коалицијата на Социјалдемократската партија на канцеларот Олаф Шолц, Зелените и Слободните демократи се распаѓа. Длабоките идеолошки поделби доведоа до политички ќорсокак што се заканува да ја парализира земјата, што се рефлектира во тековната борба на владата да го донесе буџетот за 2024 година, е мислењето на Фрацшер.

Според него, германскиот федерален систем, познат по своите силни контроли и рамнотежи, е дизајниран да ги зајакне демократските принципи и да спречи враќање на авторитаризмот.

„Како таков (системот) ја фаворизира стабилноста наместо брзината и флексибилноста.

Тој го истакна различниот пристап кон економската отвореност како уште една значајна разлика меѓу Франција и Германија.

„Повоениот економски модел на Германија во голема мера се потпираше на извозот, кој во моментов сочинува речиси половина од економијата. “ изјави тој.

Фрацшер истакна дека германската економска и фискална политика историски го фаворизирала индустрискиот сектор – од автомобили, преку хемиската индустрија, до машинско инженерство.

„Овој пристап ги наведе германските политичари да се фокусираат на зголемување на уделот на индустрискиот сектор во економијата, кој е двојно поголем од францускиот“, посочи тој.

Светот сѐ повеќе се поларизира – 80% од луѓето не сакаат да имаат сосед кој има различно мислење од нив

Што имаат заедничко?

Но, како што наведе, и покрај овие разлики, економиите на Франција и Германија имаат многу повеќе заедничко отколку што се гледа.

„Иако Франција ја надмина Германија во последните четири години, таа сè уште го достигнува извонредниот економски бум на Германија од 2010 година. Имено, Германија има една од најниските стапки на невработеност во Европа, а сите нејзини компании задржаа силни удели на глобалниот пазар, истакна тој.

Како најзначајно достигнување на ЕУ, тој ги издвои економските мерки преземени од двете земји, за кои смета дека се неправедни кон компаниите од послабите европски економии, со што се намалува конкуренцијата и се ризикува да се поткопа единствениот пазар.

„Како одговор на пандемијата, војната во Украина и засилените геополитички тензии, и Германија и Франција сè повеќе спроведуваат протекционистичка економска агенда. И двете усвоија национални индустриски политики кои вклучуваат субвенционирање на домашните компании преку намалени цени на електрична енергија, директна финансиска помош и разни даноци. Тие се натпреваруваат за субвенции за привлекување странски инвеститори и мултинационални компании, како што се Тесла и Интел“, рече тој.

Дипломите од Македонија ќе бидат признати во цел Западен Балкан и обратно

Тој е на мислење дека двете земји имаат силни системи за социјална заштита, за кои оцени дека итно треба да се реформираат. Тој потсети и на зајакнувањето на радикалната десница во Германија, пред се на партијата Алтернатива за Германија (АфД). Тој предупреди дека тоа може да доведе до продлабочување на политичката криза. Истакна уште една закана за двете земји.

„Им се заканува ескалација на геополитичкото ривалство меѓу Соединетите Американски Држави и Кина. За да се одржи економскиот раст, тие мора да се дистанцираат од национално ориентирани економски и фискални политики и да работат заедно на реформите и зајакнувањето на ЕУ. Најновата реформа од Пактот за стабилност и раст е недоволна за поттикнување инвестиции и трансформација на европската економија“, изјави Фрацшер.

Што треба да прават?

Тој е на мислење дека Франција и Германија не можат самостојно да се натпреваруваат со двете најголеми светски економии (САД и Кина), особено во развојот на вештачката интелигенција и дигиталните услуги.

„Затоа, би било мудро да се фокусираат на сличностите наместо на разликите. Наместо да се натпреваруваат едни против други, тие треба да се обединат околу една заедничка цел. На крајот на краиштата, просперитетот што Франција и Германија го уживаат денес во голема мера може да се припише на нивното блиско партнерство изминатите 70 години, што беше клучно за унапредување на европските економски интереси“, додава тој.

Му се чини дека Макрон, соочен со силно германско противење, се откажа од идејата за реформирање на Европа. Тој рече дека тоа е грешка и дека двете земји треба да го зајакнат единствениот пазар на ЕУ, да ја комплетираат банкарската унија, да продолжат да ја развиваат унијата на пазарот на капитал, заеднички да ја развиваат индустриската политика и да ја поедностават регулативата и бирократијата.

Фрацшер, кој е поранешен висок менаџер на Европската централна банка (ЕЦБ), пишува во текст за Project Syndicate дека заедничкиот фискален капацитет е од витално значење за креирање економски и индустриски политики кои ги отелотворуваат европските вредности и цели.