Сигурно многупати сте се сретнале со тоа познато чувство во стомакот пред некој важен настан, па се прашувате како да ја победите тремата. Тремата често се дефинира како страв од негативен исход, а она што е интересно е дека овој страв всушност може да придонесе за полоши резултати. Па, како да се ослободите од неа и да ја претворите ситуацијата во ваша корист?

Испитите сами по себе се стресни. Кога на тоа ќе се додадат непроспиените ноќи, високите очекувања, стравот од неуспех и многу други фактори, разбирливо е зошто нервозата пред испит е една од првите асоцијации со оваа појава. Ефектите од стравот од сцената може да се манифестираат преку треперење на рацете и гласот, пелтечење, црвено лице, потење на дланките, забрзано чукање на срцето, стомачни проблеми, суво грло, целосно губење на гласот, а понекогаш дури и несвестица.

Во повеќето случаи, искусни професори можат да направат разлика помеѓу стравот и незнаењето. Но, се случува и најдобро подготвените студенти да покажат и до 30% полоши резултати на испитите поради нервоза, особено кога станува збор за усни полагања. Добрата вест е дека стравот може да се надмине.

Совладете ги следните чекори и блескајте на следниот испит!

Што е трема и како да се надмине?

Кај здравите луѓе адреналинот е во пропишаните граници. Зголемено лачење на адреналин се случува само ако се појави ситуација која предизвикува одредена доза на страв. Кај луѓе чија чувствителност на автономниот нервен систем е соодветна, зголемување на адреналинот ќе се случи само доколку се најдат во непосредна опасност. За да не го изложите организмот на ваков стрес, важно е да ги погледнете сите факти пред испитот. Колку време сте вложиле, колку материјал сте совладале, зошто ви е важно да го положите тоа испит, кои се следни чекори ако положите одреден предмет или што треба да направите подобро следниот пат, во случај да не положите.
Ако одите на испит психички подготвени за секој можен исход, тремата ќе биде поблага. Знаењето што ќе постигнете доколку ги исполните сите критериуми за полагање на одреден предмет може да ви даде дополнителен поттик.

Какви видови трема постојат?

Тремата за која се зборуваше досега се нарекува и инхибиторна трема. Тоа е еден вид штетна, негативна трема, која доведува до лоши резултати.Од друга страна, постои стимулирачка трема која се опишува како позитивна и добра. Оваа трема ве мотивира да успеете.

Студенти даваат совети за одржување на 10,00 просек (Дел 1)

Како изгледа позитивна трема?

Сигурно сте слушнале како бројни јавни личности зборуваат за позитната трема што ги прави среќни и им помага да бидат уште подобри на нивните работни места. Почнете да ги доживувате вашите испити како изведби, односно еден вид јавно зборување.
Ваков вид на презентација секако ќе ве очекува во вашата понатамошна професионална кариера, затоа почнете да се подготвувате за најдоброто можно претставување на она што сакате да го кажете веќе во текот на студирањето, а испитите се одлична можност за тоа.

Како да се надмине тремата кога материјалот не е целосно научен?

За да го положите испитот, треба да го научите материјалот. Направете план за работа на време и држете се до него. Сфатете го сериозно учењето и дефинирајте го времето во текот на денот што ќе го посветите на учењето, како и времето за релаксација и одмор. Во согласност со вашата подготовка на материјалот неопходен за полагање, ќе можете да ја подготвите и вашата трема.
Стравот од инхибиторната фаза најчесто се јавува кога студентот не научил што се барало од него. Оваа трема може да ве блокира и да влијае негативно на вас. Ако се случи тоа, а вие сепак одлучите да си ја пробате среќата, важно е да го препознаете овој тип на трема. Во такви ситуации најважно е да бидете свесни за големата веројатност да не го положите испитот. Помирете се со тоа и искористете ја можноста да му го презентирате знаењето што го имате на професорот.

Како да го надминете тремата што се појавува дури и кога сте научиле сè?

Тремата знае да биде присутна и кога студентот е уверен во она што го знае, но се плаши да разговара со професорот. Тогаш, важно е да си објасните дека професорот е идеалната личност со која можете да разговарате за она што сте го научиле и дека сте идни колеги. Професорите секогаш ќе ценат доколку дополнително истражувате – најдете пример од практиката што е поврзана со материјалот од учебникот, поврзете ситуација од околината или актуелни работи од светот со предметот и на тој начин покажете дополнителен интерес и разбирање.

Зошто тремата се јавува пред испит и дали може да се надмине?

Испитите се особено тешки затоа што од друга страна професорот е докажан експерт, а вие само учите. За да покажете дека го владеете знаењето, не е доволно само да знаете. Првиот чекор е секако совладување на материјалот, но мора да совладате и презентирање на наученото. Ако стекнете самодоверба за време на презентацијата, нема да имате трема од непознатото.

За почеток, обрнете внимание на тоа како другите луѓе зборуваат за теми што им се познати. Може да бидат вашите професори, вашите соученици кои одговараат за највисоки оценки, па дури и некои ТВ-емисии или видеа од Интернет. Ќе забележите мирен тон, говор кој не содржи поштенски стапчиња, блага гестикулација, поглед насочен кон соговорникот. Ако не изгледате така на испит, не грижете се бидејќи сето тоа може да се научи.

Најдобрата студентка Марија Грујоска го споделува својот рецепт за успех

Како да стекнете самодоверба?

Стекнете самодоверба поставувајќи си мали цели од ден на ден. Мотивирајте се да ја предизвикувате секоја научена област имитирајќи некој експерт. Потоа пофалете се и издвојте во што бевте особено добри. Пред испитот вежбајте пред огледалото, обидете се да звучите самоуверено во она што го кажувате. Праксата покажа дека ученикот кој споделува помалку информации, но ги изговара самоуверено, ќе добие повисока оценка од ученик кој има поопширни одговори, но несигурни и со многу прекини.

Како да се опуштите пред испитот и што понатаму кога ќе успеете да ја надминете тремата?

Ден пред испит подгответе лесен и здрав оброк, изберете облека во која се чувствувате удобно и одговорно. Бидете средени и спиете добро. Ако тренирате, одвојте време за лесни тренинзи или вежби за дишење. Повикајте ги пријателите, слушајте ја музиката што ја сакате. Кажете си дека сте подготвени и дека можете да го направите тоа.  Легнете си на време. Задолжително појадувајте пред испитот, а на испит понесете вода или освежителни пијалоци. Со вежбање и повторување, имате големи можности да ја победите тремата. Следниот пат откако успешно ќе го положите испитот, направите нешто убаво за себе. Опуштете се со книга што долго време ја одложувавте да ја читате, гледајте ја омилената серија… По секоја ситуација во која ќе ја надминете тремата, пофалете се и поставете си нова цел. На овој начин секое ново надминување на стресните настани ќе ја претвори трема во позитивно искуство.

Photos by:studentskizivot.com