Photo by Diggity Marketing on Unsplash

„Инфлуенсер! Колку тоа…“  И што натаму, ако сакате да направите кованица во стилот на онаа познатата „колку гордо звучи тоа“? Инфлуенсер, инфлуенсерка, во денешно време како полека но сигурно да станува професија, и тоа, според многумина, исплатлива. Се почесто компании, и тоа познати, реномирани, да се одлучуваат да се промовираат токму преку инфлуенсерите, вложувајќи средства токму во таков вид на рекламирање. Дека во целата таа приказна има и трагикомични моменти, потврдуваат и многу примери – како на пример кога девојка која мислела дека е влијателна доволно да биде инфлуенсерка, отишла во ресторан, а кога требало да плати, рекла дека нема да плати, затоа што таа своето искуство од ресторанот ќе го сподели на социјалните мрежи!

Сепак, дека станува збор за се поприсутен тренд, е повеќе од јасно. Колку навистина компаниите имаат ефект од таа реклама, покажуваат сигурно нивните анализи, но штом трендот продолжува, значи – ефект има. Во еден период, се чни дека на компаниите им беше доволно само брендот да го рекламира личност која има голем број следбеници, значи важна беше бројката. Меѓутоа, денес се повеќе се препознава колку е важно инфлуенсерите кои рекламираат одреден бренд да ги споделат вредностите за кои се залага брендот. Ако се земе предвид дека голем број активности се насочени кон помладата публика (генерација Z), оваа промена е јасна.

Генерацијата Z е генерацијата за која општествениот и политичкиот ангажман е поважен од која било генерација досега и затоа оваа генерација бара од брендовите и инфлуенсерите да придонесат во општеството. Истражувањето на Facebook покажуваат дека 61% од членовите на генерацијата Z би платиле повеќе за производ или услуга доколку се етички и одржливи, а 68% очекуваат брендовите да придонесат за општеството.

Photo by Campaign Creators on Unsplash

Од друга страна, има истражувања кои јасно покажуваат дека голем број следбеници секогаш не значи и големо влијание. На прашањето дали им веруваат на инфлуенсерите што ги следат на социјалните мрежи, поголем број луѓе велат дека не секогаш веруваат на препораките на инфлуенсерите. Овие одговори јасно покажуваат дека бројот на следбеници веќе не е гаранција за брендовите дека соработката ќе биде успешна.

Оваа промена резултираше со тоа што брендовите  ги преиспитуваат вредностите што ги промовираат и за кои се залагаат. Тоа почнуваат да го прават и инфлуенсерите, се разбира оние кои сфатиле дека целата оваа приказна воопшто не е наивна. Ова доведе до некои позитивни промени, на пример, некои брендови почнаа да се оддалечуваат од своите расистички корени и навики, тие станаа поинклузивни. Сепак, тоа доведе и до некои негативни трендови, како на пр „Розово перење“. Пинк перална е манипулација со правата на ЛГБТ +. Терминот се користи за опишување на различни стратегии за маркетинг и политики насочени кон промовирање на производи или политичари кои се екстремно поддржувачи на ЛГБТ + заедницата, со цел да се прикријат некои од негативните дејства што ги преземаат.

Глобалните трендови отвораат и нови прашања, посебно, и многу  важно, одговорноста – колку инфлуенсерите се одговорни кога станува збор за содржината што ја објавуваат и имиџот што го создаваат?

Photo by Laura Chouette on Unsplash

Примерот од Србија, каде Богдан Илиќ (Бака Прасе) е на второто место на најдобри инфлуенсери на Балканот, а сепак се најде во неблагодарна ситуација, пред се поради самоубиството на млада тиктокерка, за која тој имал многу несоодветни коментари, по што, дури се најде и на мета на истрагата за самоубиството. Истиот тој  Богдан Илиќ ја искористил својата популарност за да регрутира малолетници, а потоа таквото однесување го оправдувал со тоа дека не знаел дека се малолетни. Тој е познат и по своите сексистички коментари и споделувањето на својата платформа на YouTube со членовите на ултрадесничарската организација Левијатан. Сепак, Богдан Илиќ и понатаму е еден од најпопуларните јутјубери, што значи дека или неговите следбеници не пристапуваат критички на содржината што Богдан Илиќ ја објавува или не сметаат дека инфлуенсерите се одговорни за содржината што ја споделуваат.

Меѓутоа, покрај случаите кога инфлуенсерите го користат своето влијание на не најдобар начин, постојат примери на инфлуенсери кои го користат своето влијание за да иницираат позитивни промени.

Инфлуенсерите се инспирација за голем број луѓе, а иако е тренд голем број на луѓе да велат дека  малку веруваат во препораките на инфлуенсерите, сепак, тоа е различно кај најмладата публика, која е и најранлива,  а многу повеќе верува. Иако одговорноста за поставувањето на вредностите е примарно на родителите, училиштето и општеството како целина, сепак, не е занемрлива улогата на медиумите во обликувањето на ставовите. Медиумите се тие кои со претставување или неизвестување за одредена тема креираат мислење за публиката, поставуваат одредени прашања и поставуваат одредени теми пред јавноста. Медиумите имаат улога во создавањето непријатели, но и во  градењето стереотипи. Исто така, постојат докази дека вестите се инфилтрирале во нашите соништа – на пример, „пандемичните соништа“, лошиот сон и зголемената анксиозност може да се поврзани со начинот на кој медиумите известуваат за пандемијата и количината на негативни вести. Затоа, сè што гледаме и читаме ни остава впечаток, без разлика дали сме свесни или не, и затоа инфлуенсерите треба да размислат за влијанието што го имаат и да преземат одговорност за содржината и вредностите што ги промовираат.