Компанијата на Илон Маск SpaceX лансираше илјадници сателити во орбитата. Многумина велат дека ги виделе на небото. Сателитите се дел од проектот Starlink, чија цел е да обезбеди брзи интернет услуги до оддалечените области на Земјата.

Starlink обезбедува интернет услуги преку огромна мрежа на сателити и е наменет за луѓе кои живеат во оддалечени области без пристап до брз интернет, пишува BBC.

„Има луѓе во ОК во таа категорија, но ги има повеќе низ светот, на континенти како Африка“, вели д-р Лусинда Кинг, раководител на вселенски проекти на Универзитетот во Портсмут.

Сателитите на Старлинк се поставени во ниска орбита на Земјата, така што врските со површината на Земјата се подобри. Сепак, потребен е голем број на такви сателити за да се обезбеди целосна покриеност на целиот свет. Се смета дека Starlink испратил околу 3.000 сателити во вселената до 2018 година, а на крајот би можел да брои 10.000 или 12.000.

Употребата на сателити го решава проблемот со воспоставување интернет конекција на оддалечени локации во пустини и планини. Тогаш нема потреба да се градат огромни количини инфраструктура, како што се кабли и столбови.

Колку чини Starlink и кој ќе го користи?

Во споредба со стандардните интернет конекции, Starlink не е евтин. Корисниците се наплаќаат 99 долари месечно. Антената и рутерот потребни за поврзување со сателитите чинат 549 долари. Сепак, 96% од домаќинствата во Обединетото Кралство веќе имаат пристап до брз интернет. ГТоа е случај и со  90% од домаќинствата во ЕУ и САД.

„Поголемиот дел од развиениот свет е веќе добро поврзан, па Starlink се потпира на приходите од мал дел од пазарот“, вели професорот Саид Мотешар од Институтот за вселенска политика и право на Универзитетот во Лондон.

Компанијата објави дека има 400.000 претплатници во 36-те земји што моментално ги покрива – главно во Северна Америка, Европа и Австралазија. Следната година, Starlink планира да ја прошири својата покриеност низ Африка и Јужна Америка и во Азија. Покриеноста на Интернет е нерамномерна во овие региони.

„Цените на Starlink можеби се превисоки за многу домаќинства во Африка, но може да игра важна улога во поврзувањето на училиштата и болниците во оддалечените области таму“, вели Крис Хол.

Photo by Mariia Shalabaieva on Unsplash

Како што руските сили напредуваа во Украина, тие ги затворија украинските интернет услуги и ги блокираа социјалните медиуми. Илон Маск го направи Starlink достапен во Украина веднаш по почетокот на инвазијата. Околу 15.000 комплети Starlink антени и рутери беа испорачани во Украина.

„Старлинк ги одржуваше јавните служби и владините функции. Русите не најдоа начин да го оневозможат тоа“, вели Крис Хол.

„Украинските сили го користат за да комуницираат меѓу штабот и војниците на терен. Неговите сигнали не можат да се заглават како обични радио сигнали, и потребни се само 15 минути за да се постават“, вели д-р Марина Мирон, истражувач за одбранбени студии на Кингс колеџот во Лондон.

Дали проектот на Илон Маск создава вселенски хаос?

Покрај Starlink, има и конкуренти како OneWeb и Viasat, кои исто така управуваат со сателитски интернет услуги и поставуваат илјадници сателити во ниската орбита на Земјата.

Ова ќе доведе до проблеми, вели Саид Мотешар: „Тоа го прави просторот се помалку и помалку безбеден во однос на судири.

Starlink интернетот достапен во 32 земји, набргу и на балканот

Неодамна имаше неколку блиски средби со сателитите Starlink, вклучително и загрозен судир со кинеска вселенска станица.

„Ако има премногу фрагменти, ниската орбита на Земјата може да стане неупотреблива во иднина. Можеби нема да можеме да излеземе од ниската орбита на Земјата и да влеземе во повисока орбита. Таму се нашите навигациски сателити и телекомуникациски сателити“, вели д-р Кинг од Универзитетот во Портсмут.

Сателитите на Старлинк им предизвикуваат проблеми и на астрономите. На изгрејсонце и зајдисонце тие можат да се видат со голо око, бидејќи тогаш на нивните крилја се гледа одразот на Сонцето. Ова може да предизвика ленти на сликите од телескопот и да го попречи погледот на ѕвездите и планетите.